----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
چرا در عزا حلوا مي‌خورند؟
مرگ و غم از دست دادن عزيزان، يکي از واقعيت‌هاي انکارناپذير زندگي است. تمام افرادي که تجربه از دست دادن اطرافيان خود را داشته‌اند، مي‌دانند که معمولا در اين شرايط سخت و بحراني، افراد عزادار تمايل چنداني به خوردن غذا ندارند...
از طرف ديگر، سرو دسرهايي مثل حلوا و خرما در مراسم سوگواري ايران رايج است. حالا سوال‌هايي که شايد براي خيلي از ما پيش بيايد، اين است که چرا حلوا و خرما؟ و اينکه بهترين غذاها و خوراکي‌هايي که مي‌توان به افراد عزادار داد، چيست؟ آيا منع مصرف غذايي براي كساني که در بحران رواني قرار دارند، وجود دارد؟ دکتر محمدحسن انتظاري، متخصص تغذيه و مدير گروه تغذيه دانشگاه علوم پزشکي اصفهان در «سفره سالم» اين شماره به اين پرسش‌ها پاسخ مي‌دهند.
سلامت: چرا معمولا خوراکي‌هاي شيريني مانند حلوا يا خرما در مراسم عزاداري پخش مي‌شود؟
افراد عزادار معمولا تمايل چنداني به خوردن غذا ندارند. به‌همين علت امکان ايجاد افت و نوسان قند خون در آنها بسيار بالاست. نوسان قندخون هم علائمي مانند اضطراب، استرس، کم‌حوصلگي و کم‌طاقتي را به دنبال دارد بنابراين توصيه مي‌شود براي جبران افت قندخون افراد عزادار و پيشگيري از ايجاد عوارض آن، حتما خوراکي‌هاي آرام‌بخش و شيريني مانند حلوا و خرما به آنها داده شود.
سلامت: منظورتان از آرام‌بخش بودن اين خوراکي‌ها چيست؟
خوراكي‌هاي شيريني مانند حلوا و خرما، مي‌توانند سبب افزايش سطح سروتونين مغز شوند. سروتونين، ترکيبي آرام‌بخش است که افزايش ترشح آن در مغز، کمک بسیاری به افزايش آرامش و کاهش استرس مي‌کند بنابراين سرو خوراکي‌هايي مانند حلوا و خرما در مراسم عزاداري، علاوه بر پيروي از رسم و رسوم، توجيه علمي دارد. ضمن اينکه خرما و حلوا خوراکي‌هاي نرمي هم هستند و پذيرش مصرف آنها براي افرادي که از نظر رواني در شرايط چندان مساعدي به سر نمي‌برند، ساده‌تر از خوراکي‌هاي ديگري مانند غذاهاي معمول و سنگين است.
سلامت: آيا درست است که کم شدن آب بدن در شرايطي که اضطراب يا بحران داريم، باعث تشديد بحران مي‌شود؟
بله. اين مساله هم توجيه علمي دارد. اگر دقت کرده باشيد، معمولا افراد روزه‌دار در ساعت‌هاي پاياني روز کمي کم‌حوصله مي‌شوند. علت اين کم‌حوصلگي، تاحدي افت سطح مايعات و قندخون بدن است. اين اتفاق، دقيقا در مورد افراد عزادار هم مي‌افتد. يعني زماني که اين افراد در اثر شوک از دست دادن عزيزان خود کمتر لب به غذا يا حتي آشاميدني‌ها مي‌زنند، بدنشان با کمبود آب و مايعات مواجه مي‌شود بنابراين حس غم آنها بالاتر مي‌رود. مصرف انواع آبميوه‌ها، آب ساده يا نوشيدني‌هاي گرمي مانند چاي کمرنگ، مي‌تواند به کاهش تألم عزاداران تاحد زيادي کمک کند.
سلامت: اگر افراد عزادار تمايلي به مصرف غذاهاي معمول و رايج نداشته باشند، اطرافيان آنها بايد به فکر تهيه چه نوع غذاهايي برايشان باشند؟
معمولا بيشتر افرادي که دچار استرس‌هاي خفيف تا ملايم مي‌شوند، براي سرکوب استرس خود ميل بيشتري به مصرف غذاهاي مختلف پيدا مي‌کنند و غذا خوردن، نوعي کار آرام‌بخش براي آنها محسوب مي‌شود اما هنگام بروز استرس و تألم‌هاي شديد، درست عکس اين ماجرا اتفاق مي‌افتد. يعني ممکن است فرد افسرده يا عزادار، براي چند روز متوالي از خوردن غذا امتناع کند يا حتي مزه غذا را احساس نکند. در اين شرايط، بهتر است اطرافيان افراد عزادار و غمگين، به آنها غذاهاي گرم، نرم و زودهضمي مانند حليم، شيربرنج، شله‌زرد يا فرني که نياز چنداني به جويدن ندارد و در عين حال، مغذي و پرانرژي هم هستند، بدهند. شايد فلسفه سرو حليم در مراسم عزاداري در زمان‌هاي گذشته هم همين بوده است.
منبع: www.salamat.ir
کلمات کلیدی: حلوا ، خرما ، مراسم سوگواري ، خوراکي‌هاي شيريني ، آرام‌بخش ، خوراکي‌ها ، سروتونين مغز ، استرس